Kiedy tarczą był śmiech – to tytuł ekspozycji rysunku satyrycznego, przygotowanej przez Muzeum Karykatury. Okazją jest 40-lecie wprowadzenia stanu wojennego.
Karykatury w stanie wojennym – wystawa
Rysunki ok. 20 autorów powstałe w stanie wojennym (w tym rysunek Szczepana Sadurskiego) można oglądać do 31 grudnia 2021 r., w Warszawie. Ekspozycja jest ogólnodostępna. Prezentowana jest w Galerii WZ, przy schodach ruchomych Trasy W-Z, ul. Krakowskie Przedmieście 85.
Wystawa jest częścią warszawskich obchodów rocznicy wprowadzenia stanu wojennego „Proszę się rozejść! Codzienny stan wojenny w 40. rocznicę 13 XII”.
Karykatury stanu wojennego
Fragmenty oficjalnej informacji Muzeum Karykatury na temat wystawy
Rysunki satyryczne ukazywały się przede wszystkim w drugoobiegowych, konspiracyjnych gazetach i czasopismach, w wędrujących z ręki do ręki ulotkach, kartkach okolicznościowych lub znaczkach tzw. poczty „Solidarność”. Stanowiły wyraziste, groteskowe, pełne ironii lub nawet humoru komentarze do ówczesnych wydarzeń.
Powstające wówczas rysunki satyryczne i karykatury stały się interesującym i niezwykłym rodzajem dokumentu nie tylko czasu stanu wojennego w Polsce od 13 grudnia 1981 do 22 lipca 1983, lecz także kilku następnych lat przed rokiem 1989.
Rysunki szybko i skutecznie ze swoimi komunikatami trafiały do ludzi. Ośmieszały partyjnych i rządowych przywódców („ulubionymi” bohaterami satyry byli m.in. Wojciech Jaruzelski, Czesław Kiszczak, Mieczysław Rakowski), kpiły z członków Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego – nazwanej powszechnie „wroną” i wyobrażanej najczęściej pod postacią tego przedstawiciela ptasiej rodziny. Były swoistą manifestacją braku zgody na rzeczywistość stanu wojennego, tytułową tarczą ochronną, sposobem na ośmieszenie działań ówczesnych władz.
Karykatury stanu wojennego: (c) w Rysunki.pl